Od 1895 roku w Chełmży istniał Dom Zakonny Sióstr Zgromadzenia Świętej Elżbiety. Siostry zachowały się we wdzięcznej pamięci chełmżan opiekując się chorymi w szpitalu miejskim i w domach, pracując w przedszkolu i prowadząc lekcje religii. W kończącym się Roku Życia Konsekrowanego wszystkie siostry znalazły godne, nowe miejsce pochówku we wspólnym grobowcu na nowym cmentarzu parafialnym.

Do Chełmży Zgromadzenie przybyło 30 grudnia 1895 roku dzięki staraniom proboszcza ks. Antoniego Kamińskiego. Siostry zamieszkały w domu przy ulicy Tumskiej, którego fundatorem był Antoni Kalkstein – dziedzic z Pluskowęs. Za patrona domu przyjęto św. Józefa, którego figurę umieszczono nad głównym wejściem. 13 października 1920 r. ks. Nemezy Fryntkowski dokonał poświęcenia kaplicy Zgromadzenia pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Pierwsza przełożona s. Kinga Nowak i trzy siostry zajęły się głównie opieką nad chorymi.

Z upływem lat rosły jednak potrzeby i sióstr zaczęło przybywać. W czasie I wojny światowej siostry prowadziły schronisko dla sierot. Od 1920 roku rozpoczęły posługę w miejscowym szpitalu, w ochronce dla dzieci w wieku przedszkolnym i jednocześnie prowadziły biuro „Caritas”. W 1943 roku siostry Elżbietanki opiekowały się również rannymi żołnierzami Wehrmachtu i władze okupacyjne nie robiły specjalnych przeszkód w działalności Zgromadzenia. Po wyzwoleniu w domu zakonnym stacjonowało 30 żołnierzy radzieckich. Od stycznia 1945 do 1962 roku dwie siostry kontynuowały pracę w szpitalu, dopóki władze komunistyczne im tego nie zabroniły.

Dom po wojnie pomału zaczął pełnić funkcje domu opieki dla sióstr w podeszłym wieku, którymi opiekowały się młodsze siostry. W czasie stanu wojennego siostry zajmowały się rozdzielaniem zagranicznych darów żywności i ubrań dla najbardziej potrzebujących. Od 3 października 1990 r. jedna siostra prowadziła katechizację w szkołach i kierowała parafialną scholą. Siostry czuwały też nad wystrojem ołtarzy konkatedry i kościoła św. Mikołaja, dbając również o czystość szat liturgicznych. W 2008 roku władze zakonu zdecydowały o likwidacji Zgromadzenia w Chełmży. 30 listopada 2014 roku Papież Franciszek ogłosił Rok Życia Konsekrowanego. Wydarzenie zbiega się z 50. rocznicą opublikowania soborowego dekretu o przystosowanej do współczesności odnowie życia zakonnego „Perfectae Caritatis”.

Zakończenie Roku Życia Konsekrowanego nastąpi 2 lutego 2016 r. - w Światowy Dzień Życia Konsekrowanego, który ustanowiony został w 1997 roku przez św. Jana Pawła II. U progu tego wydarzenia zmarłe na przestrzeni wielu lat siostry znalazły wspólne miejsce pochówku na nowym cmentarzu. Za wspólną zgodą Przełożonej Prowincji Toruńskiej Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety i proboszcza ks. kan. Krzysztofa Badowskiego Parafia przekazała Zgromadzeniu Sióstr Elżbietanek grobowiec na nowym cmentarzu, w którym dokonano ponownego pochówku wszystkich sióstr pochowanych dotychczas w grobach zakonnych. Siostry odnowiły grobowiec, wykonując tablice z nazwiskami zmarłych. W niedzielę 10 stycznia podczas Mszy św. o g. 9.30 modlono się w intencji wszystkich zmarłych Sióstr Elżbietanek. Po Eucharystii wierni wraz z Przełożonymi Prowincji Toruńskiej, siostrami ze Zgromadzenia Elżbietanek przeszli na cmentarz, gdzie ks. kanonik Krzysztof Badowski dokonał poświęcenia nowego miejsca spoczynku Sióstr. Wierni pamiętali o wdzięczności za ich posługę i modlitwy w naszej Parafii.

Tekst i fot. Wojciech Wichnowski

Cmentarz Chełmża